Thơ Hàn Mặc Tử mang đến sự tươi đẹp, phong khoáng, tràn đầy cảm xúc và đôi khi còn có chút “điên loạn”. Ông sử dụng bút pháp tượng trưng, siêu thực với lối thơ nửa kín nở mở khiến người đọc phải tò mò, thích thú. Hãy cùng The POET magazine điểm qua những tác phẩm hay để đời trong suốt sự nghiệp sáng tác của ông.
Thơ Hàn Mặc Tử mang đến sự tươi đẹp, phong khoáng, tràn đầy cảm xúc và đôi khi còn có chút “điên loạn”. Ông sử dụng bút pháp tượng trưng, siêu thực với lối thơ nửa kín nở mở khiến người đọc phải tò mò, thích thú. Hãy cùng The POET magazine điểm qua những tác phẩm hay để đời trong suốt sự nghiệp sáng tác của ông.
Có rất nhiều tập thơ Hàn Mặc Tử về tình yêu, dưới đây là danh sách tổng hợp tất tần tật các tác phẩm:
Gió xuân đi khỏi bao giờ, Tấc xuân với tấm lòng thơ não nùng. Hỏi mình, mình có nhớ nhung, Bao la non nước một vùng nước non. Quen nhau từ thuở đào non, Biết nhau từ thuở trăng tròn, ai ôi! Hương thơm bay mất đi rồi, Mỗi lần hoa nở gây mùi yêu đương. Chiêm bao thấy mặt chán chường, Tỉnh ra hoảng hốt, hỏi nường, nường đâu! Sao trong giai tiết mà sầu, Rưng rưng nước mắt ai hầu lau cho?
Mở miệng không ra, những nghẹn ngào, Tương tư sầu ấy cực làm sao! Nghe chim anh võ kêu buồn đáp, Thấy bóng đông quân tới biếng chào. Đứng sững ngoài hiên mà tưởng tượng… Ngồi thừ trước án để chiêm bao. Mặc cho hoa rụng bay tơi tả, Lẩm bẩm: “Em ơi, khổ thế nào”!
Tuổi trẻ nào e nỗi ế chồng Dèm pha mặc kệ ngó như không Sen phơi nắng hạ hương càng thắm Bùn lóng hồ thu nước vẫn trong Dòng Ngư gieo thơ chưa gặp khách Cầu Lam đợi ngọc quản chi công Miệng lằn lưới mối đừng khua nữa Ta há như ai vững tợ đồng!
Gió rủ nhau đi chốn cả rồi Nhỏ to, câu chuyện, ô kìa coi Trong lau như có điều chi lạ, Hai bóng lung lay, thấy cọ mài… Chen chúc, bóng trăng dòm thiệt kĩ: Hai cành lau siết vì yêu thương Cái Nàng năm ngoái không quay lại Ngồi nghỉ bên lau để vấn vương Âm thầm, gió quyến mùi hương mất Để khóm vi lau đứng trẻn trơ Từ trước say sưa tình quấn quýt, Lạnh lùng không nói tận bao giờ…
Thần trí cao dâng đến chín trời Cung cầm rất lạ nỗi chơi vơi E khi mùi đạo là hương đức Đớp mắt lên cho chí rụng rời Hào quang vây riết điềm chiêm bao Chúa hiện ra trong điệu nhạc nào Đầy rẫy no nê nguồn sáng láng Rất nên trăng ngọc với vàng sao Phút giây hoan lạc ngớp vô song Bờ bến thơ đây rộn gió lòng Ý đã nên sang, tình phải trọng Cho mau! Lời nguyền nóng lên không Chúa tôi, trên hết báu thanh xuân Rất đã, rất no, ớn bội phần Lời đẹp cao rao muôn trượng cả: Đây, xuân như ý, nguyện như rằm
Xuân trẻ, xuân non, xuân lịch sự Tôi đều nhận thấy trên môi em Làn môi mong mỏng tươi như máu Đã khiến môi tôi mấp máy thèm
Từ lúc tóc em bỏ trái đào Tới chừng cặp má đỏ au au Tôi đều nhận thấy trong con mắt Một vẻ thơ ngây và ước ao
Lớn lên, em đã biết làm duyên Mỗi lúc gặp tôi che nón nghiêng Nghe nói ba em chưa chịu nhận Cau trầu của khách láng giềng bên
Ta: Nắng chiều mát dịu như kem, Về đâu vội vã cô em bán trầu? Vì đâu duyên thắm nơi nhau, Dừng chân đứng lại trên cầu đã nao…
Nàng: Nắng chiều trong lá vườn chen, Chợ chiều hết họp lỡ duyên em rồi, Vui gì anh hỏi lôi thôi, Tương tư nặng gánh ai người biết cho…
Ta: Nắng chiều hôn lấy má em, Giữa đàng gặp gỡ anh thèm duyên tơ… Trên đồi mây trắng vẩn vơ, Bay quanh lưu luyến, sững sờ có khi…
Nàng: Lòng em như nước suối trong, Tình em như miếng giầu nguồn anh ơi, Hàng này đáng giá mấy mươi, Mà anh mua lấy cho người ta chê?
Ta: Trong khi khao khát tình yêu, Dầu rằng tốt, xấu, giàu, nghèo, cũng cam, Cánh đồng lả lướt khói lam, Anh mơ cái lúc hương trầm đốt lên…
Nàng: Lòng em nghe đã bồi hồi, Yêu anh không biết mở lời sao đây? Ô kìa! Bóng liễu ngất ngây, Đứng im không nói đã say sưa tình…
Ta: Ở đây có sẵn trầu tươi, Em têm một miếng em mời anh đi, Rồi ra duyên thắm lâu dài Trăm năm ghi lấy những lời ngây thơ.
Lan ngắm giùm em, lịch sự không? Lần đầu em mặc áo thêu bông… Lan đâu hiểu lẽ em làm dáng, Lan ạ! Mai đây em lấy chồng…
Non nước tâm tình rộng bốn phương Đòi em làm Nhạc, tôi làm Hương Đêm nay đại yến Lâm Xuân Các Điêu Thuyền đàn khúc Tề Tuyên Vương
Xong rồi đôi ta qua Đào Nguyên Em làm rượu ngọt, anh làm men Tiên cô không đợi duyên mời mọc Say thôi gò má đỏ rần lên.
Liêu Tây bây giờ đang chiêm bao Bây giờ ly biệt đến phương nao Ước chi ta hoá làm Lê ảnh Để khóc thương nhau đến bạc đầu.
Ta căm với tiếng reo khô Ta buồn với liễu bên hồ ngẩn ngơ Ngông cuồng đi hái vần thơ Yêu đương, rót nước để chờ trăng lên Bóng Hằng trong chén nằm nghiêng Lả lơi, tắm mát, làm duyên gợi tình Sóng xao mặt nước rung rinh Lòng ta khát miếng chung tình từ lâu Uống đi cho đỡ khô hầu Uống đi cho bớt cái sầu mênh mang Có ai nuốt ảnh trăng vàng Có ai nuốt cả bóng nàng Tiên Nga Đã thèm cái giấc mơ hoa
Kìa anh xem! Dải mây hờ trên đỉnh núi, Buổi chiều hôm đã nhuộm một màu lam. Và trên không đàn cò trắng đương làm Một bài thơ dài không vần điệu.
Bài thơ ấy xoá dần trong rặng liễu, Mà chúng ta – thi sĩ – đương mơ say Đương lặng nhìn hiện tượng của trời mây, Lòng ta bỗng xôn xao và nức nở.
Rồi tự nhiên, âm thầm trong tiếng thở, Lời ca ngâm vang dậy giữa đồi thông, Khiến vi lau im lặng, suối trong ngừng, Không lay nữa, cũng không thèm chảy nữa,
Chỉ ngây ngất lóng nghe lời mai mỉa Những linh hồn vất vả vì yêu thương. Kìa anh xem! Cô gái đứng bên đường, Mặc yếm thắm, dáng ngây thơ và bẽn lẽn.
Hái rau sam, nhưng xuân tình không thể nén, Trên làn môi ươn ướt như thèm duyên Mà chúng ta – thi sĩ – lặng triền miên Đương tìm vần! Trẻ, đẹp, non trong nếp áo.
Nếu cảnh vật, nước mây không huyền ảo. Hồn thơ đâu tràn vọt như giòng khe… Hồn thơ đâu uyển chuyển như sáo hè, Văng vẳng thổi, lan man trong bóng tối
Và hồn thơ đâu, anh hỡi! Cao vòi vọi, Như mây bay về chốn ngụ nàng Tiên, Mà những đêm thanh trong lúc ngả nghiêng, Để xiêm áo trễ tràng cho mát mẻ…
Trời sớm tinh sương em dậy rồi, Vội vàng vén áo ra vườn coi… Sương mai ấp lấy làn da thịt, Em hái trầu tươi, em cũng tươi.
Tác phẩm của Hàn Mặc Tử đa dạng nhiều thể loại gồm: Thơ, kịch thơ, văn xuôi, phóng sự, tạp văn, văn tế. Gồm:
Ngoài những bài thơ trên thì trong các tác phẩm của Hàn Mặc Tử còn có 2 bài kịch thơ nổi bật gồm:
Kịch bản này xảy ra chỗ nước non thanh tú. Chỉ có thi sĩ Hàn Mặc Tử và nàng Thương Thương thì kịch mới nổi.
Đâu gió lên tầng mây che mắt lạ, Ta muôn năm len lỏi ở Đào Nguyên. Nước trong sáng lòng ta thơm vô giá, Sao không ai đi lạc tới non tiên.
Để ta dâng ta mời ai giải khát, Nếm cho bưa mùi vị nước trường sinh. Ồ tiếng tiêu đâu bay ra man mác, Khiến nao nao nguồn thanh tịnh quanh mình.
Tiếng tiêu nao từ phương xa bay vẳng? Tiếng thanh thanh mà rất mực tương tư. Xuân đây rồi lan tràn như bóng nắng, Ta nên bay cho khỏi vướng sầu u.
Vàng bay theo vàng đuổi theo vàng bay, Tiếng vàng này vừa mê này vừa say. Dồn qua phương Đông mặt trời chưa nóng, Dồn qua phương Tây màu sắc hây hây.
Ta là khúc Phượng Cầu Hoàng năm trước, Đem ân tình rải khắp cả trời duyên. Cho Quân Thuỵ lấy nàng Thôi thuyền quyên, Xuân vô cùng đến ngàn năm ơn phước.
Song le nàng vẫn luôn cách biệt, Bến Ô Giang lành lạnh khúc thầm thương. Ta vẫn còn ngân bao lời tha thiết, Trong nắng mai dìu dịu mối sầu vương.
Mải vui tìm cành hoa trên cánh bướm, Ai đưa ta lạc đến nước non này? Mùi cỏ lạ thơm như mùi nhuỵ chớm, Cùng tiếng tiêu đồng hợp chất nồng say.
Đến đây rồi ta mơ niềm hận cũ, Đã bao năm nào thấy bóng giai nhân. Hoa lá bỗng xôn xao tìm thấy thú, Trong khi nầy lừng lẫy nhạc tường vân.
Ồ sự lạ đã muôn đời thế kỷ, Đất Linh Sơn in dấu vết phàm nhân. Ta reo lên với đàn thông rủ rỉ, Cho lay bay tình ý ở xa xăm…
Xin mời chàng tài hoa thi sĩ đó, Ngồi xuống đây bên thảm ngọc vườn châu. Hai tay chàng thử vốc vào nước nọ, Mát tê đi như da thịt nàng dâu.
Ôi chàng kia, thực ra chiều phong vận, Hãy nghe ta cao hót khúc bình an. Này mặn nhựt tròn vo đương sáng láng, Gió đương lên vươn quyện tấm lòng ngày. Ta đã nghe danh chàng cao vời vợi, Như thơ ra đồng vọng cả thinh gian.
Nắng càng cao lòng ta càng hừng hực, Thơ lên rồi bay quá giải nhàn vân. Mùi hương đâu trong lời ca sực nức, E hư vô rung động cả phong trần. Ôi chao, mê toàn thân như khoái cảm, Như đêm xuân uống phải rượu quỳnh tương. Không đâu mà, có điều chi vừa chạm, Đến tâm linh – để báo hiệu phi thường. Ta hãy giấu tiếng kêu trong cụm lá, Đừng cho ta nghe lờ lặng trời mây. Ta hãy ẩn mình vào trong kẹt đá, Để chờ xem sự lạ đến gần đây.
Mây bay theo với mây bay, Mình sao ra nước non này mà chơi. Sáo ơi, dìu dặt chơi vơi, Buông mau âm điệu để mời nhân gian. Nắng cao ý muốn lan tràn, Ở đây vắng vẻ cây ngàn suối reo. Chim ơi hót khúc tương giao, Có người thục nữ lần vào Thiên Thai. Không gặp ai, chửa gặp ai, Duyên tình ngậm kín, tình hoài miên man. Tiêu tao đến nỗi bẽ bàng, Đi trong hiu quạnh gặp toàn bơ vơ.
Hay a người lụa sông Tần, Ai dun ai dủi tới gần gần tiên? Ở đây có suối Đoàn Viên, Có cây Phối Hợp, có duyên Ngọc Vàng. Nước ta trong trắng ơi Nàng, Đọ xem trinh tiết có phần thanh cao. Cởi xiêm cởi áo ra nào, Xuống đây Nàng tắm cho dào dạt thơ. Ta gieo với lá reo khô, Đàn thành cung tiếng, nắng thơ thêm sầu. Mau đi, nàng hỡi cho mau, Lòng ta xao xuyến nao nao gợi tình…
Ôi chao! Thơ ngâm bay theo giải nắng, Lộng vào trong xiêm áo mỏng manh sao! Tiếng cười ai vang trong im lặng, Khiến lòng ta hồi hộp biết dường bao.
Tiếng tiêu vương vấn vào nhau mãi, Ta chộ Nàng đây, gẫm lạ kỳ. Không duyên hồ dễ mong theo nắng, Xin nàng cười nụ với đôi mi.
Ở đâu chàng ở đâu ra, Xem trong cốt cách mới ra tính tình. E khi mình chửa biết mình, Nói câu kỳ ngộ in hình hổ ngươi. Chàng ôi, thốt chẳng nên lời, Không quen sao lại lả lơi chuyện trò?
Phải quê Nàng ở Đào Nguyên, Bởi chưng sắc đẹp lại thêm đa tình. Xuống đây tìm nợ ba sinh, Không may trời khiến ta mình gặp nhau…
Em là Trần Thương Thương, Ngụ ở bến Tầm Dương. Đi tìm chàng thi sĩ, Trong pho sách Kim Cương. Đi tới Tương Tư xứ, Tìm không ra người thương.
Em là Trần Thương Thương, Anh là Hàn Mạc Tử. Không phải cách âm dương, Còn có khi hội ngộ. Em là hoa mười phương, Anh là mây tứ xứ. Gặp nhau ở cạnh đường, Nói sao cho bằng khóc.
Hỡi ơi người tục khác tình, Đến đây nhìn sững cho mình thêm ghen. Má ơi, má núng đồng tiền, Môi sao ướt đỏ ta thèm biết bao. Nắng ơi, nắng có lên cao, Làm sao da thịt hồng hào thế kia?
Người mộng hỡi từ nay ta mới biết, Mê man chưa làn gió cuốn tiêu đi. Đã bao năm lòng ta say tha thiết, Và ngâm ca ngợi tấm tình si.
Sao thơ anh nhuộm toàn màu ly biệt? Kêu không thôi và nức nở cả ban đêm, Nhạc thanh bai hoà trong cung cầm nguyệt. Với bao màu sáng láng ửng duyên thêm, Em đã run và linh hồn dao động, Không sao cầm được tình yêu. Mùi thơm anh nồng hơn chất rượu nóng, Và thơm thơm buồn lặng cả lòng phiêu. Em mê quá thi nhân Hàn Mặc Tử, Người trai tơ thuỳ mị như tình duyên. Cho em nghe bao lời hương no ứ, Trong mai ni dày đặc vết hương nguyền.
Thương Thương em trời cho ta kỳ ngộ, Nói cho ta thần diệu của vàng bay. Đôi nhị thắm in trên màu rực rỡ, Đây đôi chim gù gật với niềm say.
Anh nói sao cho nước mây thầm lặng, Xôn xao lên hừng hực tiếng đàn xuân. Song le em, trong bầu hoa hương lắng, Không chi bằng thú vị ở lời van.
Anh van em cho anh quỳ san sát, Cho mùi xuân ngầm ngấm tận hồn anh. Thơ anh sẽ như trầm hương ngào ngạt, Toả lên cao lồng lộng giữa trời xanh.
Là muôn năm còn no trong khoái lạc, Anh còn run cho đến phút chia ly. Áo xiêm em phập phồng và rất mát, Sao cho môi ngon ngọt quá yêu vì.
Tất cả em là chân châu vô giá, Dành cho anh riêng hưởng hạnh phúc này. Em kết tinh ở bao thanh sắc lạ, Toà thiên nhiên đúc sẵn để mê say.
Ồ em yêu, hãy vang lời ca ngợi, Ái tình thiêng mường tượng bến cao sâu. Hãy nói ra bằng trăm câu chới với, Cho lòng em cảm động buồn đau.
Em chỉ mê khi dòng châu lã chã, Khi lên cao, khúc hát đã lên cao. Anh hãy thả tiếng vàng bay thong thả, Cho mi em sầu đọng những hương ngào.
Sao trời hỡi, không cho em nguyền ước, Em theo anh mà hứng lấy sao rơi? Vẻ đài các còn nguyên trong khăn lược, Để làm chi, tình hỡi khi xa xôi…
Gặp em đây khác gì trong giấc mộng, Biết làm sao cho tỏ hết tình thương? Tiếng lòng anh vẫn luôn luôn đồng vọng, Luôn luôn reo kêu gọi đến tình nương.
Chỉ có em làm thơ anh mãnh liệt, Tình anh vang như luồng gió van lơn. Chỉ có em, lòng anh yêu tha thiết, Yêu điên cuồng không một phút nào hơn.
Bây giờ đây khóc than niềm ly hận, Hỡi Thương Thương người ngọc của lòng anh. Ta nhìn em với bao lời ta thán, Khiến hoa chim nghe được cũng không đành.
Tình quân hỡi, muôn năm em chỉ muốn, Sống bên anh cho thắm được tình yêu. Mùa xuân em sẽ rất nhiều hoa bướm, Bởi thơ anh tô điểm đẹp trăm chiều.
Than ơi đời biệt ly chan chứa, Tưởng chừng em vui hưởng thú tiêu dao. Anh sắp đi với hai dòng lệ ứa, Cả đau thương dồn dập xót tâm bào.
Khi xa em đã bao lần vọng tưởng, Mơ trong mơ làm hoảng hốt đêm trăng. Đàn tâm tư nóng ra trong âm hưởng, Bay ra ngoài nghìn dặm vẫn còn vang.
Khi gần em tâm thần anh sửng sốt, Mùi yêu đương vương vít cả linh hồn. Em ở đó sao anh không thề thốt, Bao dòng châu em hiến tối tân hôn?
Nói làm chi những câu mê sướng quá, Nói những câu khờ dại cả người em? Tiếng lòng anh vẫn luôn luôn đồng vọng, Luôn luôn reo khêu gợi tâm tình riêng.
Phải chăng anh tài hoa cao trọng lắm, Đã bao lần khét tiếng ở đền vua, Bao người ngọc đắm say lời ngọc thắm, Bao giai nhân hâm mộ tấm tình thơ?
Nói chi anh những câu buồn xa cách, Đoàn viên đây còn nắm chặt trong tay. Yêu nhau thôi, nguồn thơm chan chứa mạch, Cho em lau mắt lệ thế niềm sau.
Ngồi xuống đây cho tình em mơn trớn, Vẻ phấn hương kề cận với tài hoa. Nói đi anh bằng câu ca rờn rợn, Cho hồn em ớn lạnh đến ngoài da.
Thôi thôi em, mộng đã tàn theo châu lệ, Giang hồ đi trong mây nước lâm ly. Anh biết em mà lòng luôn kể lể, Âm thâm than không ngớt nỗi ai bi.
Anh chỉ ngó say em trong chốc lát, Để hồn thơ rời rạc với mây bay. Gần em luôn để hưởng bao khoái lạc, Thưa em không, anh đâu dám mê say!
Một mai kia ở bên khe nước ngọc, Với sao sương, anh nằm chết như trăng. Không tìm thấy nàng tiên mô đến khóc, Đến hồn anh và rửa vết thương tâm.
Em quyết níu với bao tơ nắng dịu, Níu thơ anh và níu cả hồn anh. Hoa cỏ sẽ làm ơn theo chứng kiến, Biệt ly nào dứt được mối thâm tình?
Thôi chào em giờ đi không trở lại Anh xa rồi mà hương phấn vẫn theo luôn.
Trời xanh ôi! Cả người em tê tái, Anh đâu rồi? Nước mắt đã hầu tuôn.
(Nàng gục đầu vào phiến đá thổn thức)
Bến Ô Giang lâm ly khúc hát, Trong sương hay gởi nỗi buồn tiêu dao. Bỏ nàng đi để hồn ta man mác, Ta theo nàng von vót lắng trên cao.
Xin đừng vẩy bàn chân trong suối ngọc Hỡi giai nhân người lụa bến Tầm Dương Xin nàng đợi để đêm khuya sẽ vọc Bao nhiêu trăng sáng dịu giữa hơi sương.
Liên hồ đây, bốn mùa Xuân cả bốn, Ngát hương đưa trong gió sớm trơi vơi. Làn nước mát và chưa bao giờ bợn, Vết phong trần đưa lại ở xa khơi.
Ghe thay cô Quỳnh Tiên dao động, Xuống đây mà đứng sựng để làm duyên. Bao nhiêu cá lặng chìm theo tăm sóng, Bao nhiêu hoa thầm sợ vẻ hồn nhiên.
Đây mùi đạo vẫn còn thơm ngan ngát, Mà ai cho các vị nói tình yêu. Ai cho thoả bao niềm mong rào rạt, Mà ai cho lòng ngọc toả phiêu phiêu.
Đã lâu rồi chúng ta xa trần tục, Nỗi thầm thương chôn kín khổ bao nhiêu. Nên say sưa mơ lòng theo náo nức, Yêu nhau đi, Tình gái, dịu dàng yêu.
Mi! Mi! Mi! Có nghe trong gió thẳm, Có nghe không tình lạ thoảng mùi trai. Có nghe không lòng ai ra âm ấm, Không như lòng cô gái ở Bồng Lai.
Mùi vị ấy bay từ cô gái ấy, Nên ran ran lòng dạ ở chung quanh. Để ý xem nước da cô thắm dậy, Và đôi môi biểu lộ hết xuân tình.
Chị em ơi, “chàng” làm duyên thái quá, Không hài lòng khi nói đến tình yêu. “Chàng” giả bộ không ưa trò lơi lả, Không ưa nhìn bao vẻ gấm hoa thêu.
Huyền Tiên (nói cùng Quỳnh Tiên):
Nương nương ơi! Biết nhau từ độ ấy, Tóc xanh thêm và tình đậm đà nhiều. Tao phùng duyên đến bây giờ lại thấy, Lòng nghiêng qua, sóng mắt muốn xiêu xiêu.
Thơ Hàn Mặc Tử rất đa dạng và mang phong cách khác biệt so với các nhà thơ cùng thời. Các sáng tác của ông bắt nguồn từ thể Đường Luật nhưng dần chuyển sang thơ mới, lãng mạn. Mỗi câu từ mà Hàn Mặc Tử viết đều chất chứa tình yêu mãnh liệt, phức tạp và đau đớn. Ông như muốn thoát ra khỏi sự dày vò của bệnh tật để tận hưởng sự tự do.
Xem thêm các tập thơ thú vị khác tại The POET magazine: